1. Cây hòe là cây gì ?
Cây hòe [ Styphnolobium japonicum (L.) Schott], họ Đậu (Fabaceae), tên tiếng trung là Huaihua và có tương đối nhiều tên gọi rất khác nhau như: hòe nhụy, hòa thực, hòe hoa, hòe mễ,…Cây hòe là dạng cây thân gỗ, vỏ sùi, cây nhỡ, độ cao khoảng chừng 7 – 15m, nếu cây sống lâu năm và tăng trưởng trong điều kiện tốt kèm theo thì cây có thể cao tới 25m.
Cây hòe có cành hình trụ nhẵn, chia thành những nhánh nhỏ màu xanh lục. Là cây xanh được phân tán không thành vườn thành rừng như những loài cây dược liệu khác.
Lá cây dạng lá kép lông chim sẻ, hình trứng hoặc hình trứng hẹp, xếp so le, mỗi lá có từ 7-17 lá chét, những lá chét mọc đối và mọc thành từng cụm ở đầu cành, có màu trắng xanh. Cụm hoa mọc thành chùm ở đầu cành, màu trắng hoặc vàng nhạt, nhỏ giống như những búp cây. Hoa hòe kết thành từng chùm lớn, mỗi chùm lớn rất có thể có đến hàng trăm bông hoa hòe.
Quả đậu hình tràng hạt, thắt lại không đều giữa những hạt.
2. Cây hoa hòe có ở đâu ?
Cây hoa hòe tăng trưởng và phát triển tốt tại những nơi có khí hậu cận nhiệt và khí hậu nhiệt đới gió mùa. Tại nước ta cây được trồng phân bổ chủ yếu tại các tỉnh như: Hưng Yên, Hải Dương, Nam Định, Hải Phòng, Thái Bình, Ninh Bình, Nghệ An …và một số tỉnh Tây Nguyên. Trong những năm gần đây, cây hoa hòe được nhân giống và trồng tại nhiều tỉnh thành khác nhau để tiện cho cho việc thu mua, điều chế thuốc, xuất khẩu làm nguyên vật liệu chiết xuất rutin và làm thuốc trong Y Học cổ truyền.
3. Hoa hòe là hoa gì ?
Hoa hòe. @Internet
Hoa hòe là hoa của cây hòe. Hoa hòe có rất nhiều tên gọi khác nhau như Hòe Thực (Bản Kinh), Hòe Nhụy (Bản Thảo Đồ Kinh), Hòe nhụy (Bản Thảo Chính), Thái dụng (Nhật Hoa Tử Bản Thảo), Hòe mễ, Hòe hoa mễ, Hoà trần mễ (Hòa Hán Dược Khảo), Hòe hoa thán, Hòe mễ thán, Hòe nga, Hòe giao, Hòe nhĩ, Hòe giáp (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
Dân cư thường thu hái hoa hòe vào tầm khoảng thời điểm từ thời điểm tháng 5 đến tháng 8 và chỉ thu hái hoa hòe khi đã có từ 5 – 10 % hoa đã nở.
4. Mùi vị của hoa hòe
Hoa hòe có vị đắng nhẹ và mùi thơm đặc trưng. Đây là loài thực vật chứa một loạt các hợp chất phytonutrient có hoạt tính cao và có lợi. Hoa hòe chứa flavonoid, troxerutin và oxymatrine, đóng vai trò chống oxy hóa mạnh mẽ và đã nhiều lần được chứng minh là hỗ trợ sức khỏe hệ tuần hoàn.
Người ta thường dùng hoa hòe khi nụ hoa còn chưa nở, sau đó phơi hoặc sấy khô để làm thuốc trị một số loại bệnh hoặc pha trà uống nhằm thanh nhiệt, giải độc ngày hè.
Còn theo Đông y, hoa hòe có vị đắng, tính bình, quả có vị đắng tính hàn. Hoa hòe có tác dụng cầm máu rất tốt, điều trị các bệnh đại tiện ra máu, chảy máu cam hoặc ho ra máu, phụ nữ rong kinh, băng huyết. Hoa hòe còn có tác dụng điều trị bệnh tăng huyết áp trong xơ vữa động mạch, điều trị sau tai biến mạch máu não, trong lâm sàng các bệnh nội, ngoại khoa, sản phụ khoa …
Thành phần Rutin trong hoa hòe còn có tác dụng rất tốt trong điều trị các bệnh viêm gan siêu vi B, C, giúp tăng cường sức đề kháng cho những người có cơ địa gầy yếu, suy nhược cơ thể, lao sơ nhiễm…
Cơ sở khoa học của: công dụng của hoa hòe.
Bài viết gốc: Effects of Sophora japonica flowers (Huaihua) on cerebral infarction
Rutin – Chiết xuất từ Hoa Hòe (Rutin – Luscious extract)
Hoa hòe có thể kết hợp với hạ khô thảo, xuyên khung, địa long, cúc hoa, câu đằng chữa tăng huyết áp, kết hợp với trắc bá diệp, chỉ xác chữa đại tiện ra máu; kết hợp với bách thảo sương, mẫu lẹ nung chữa băng huyết, khí hư; kết hợp với kim ngân hoa chữa viêm loét, mụn nhọt…Hoa hòe phơi khô làm vị thuốc hoa để pha uống như uống chè hàng ngày. Hoa hòe chữa các bệnh tăng huyết áp, đại tiện ra máu, các bệnh về viêm loét.
Thông thường người ta sẽ dùng nụ hoa chưa nở để làm dược liệu, chiết xuất rutin vì lúc này hoa có hàm lượng rutin cao nhất. Nếu dùng khi hoa đã nở, hàm lượng rutin giảm rõ rệt dẫn đến chất lượng dược liệu cũng giảm. Chính vì thế, người ta luôn canh lúc hoa có nhiều nụ to nhất, chưa nở hoa để thu hoạch, như vậy trọng lượng và chất lượng dược liệu sẽ cao hơn.
5. Cây hoa hòe trong văn học dân gian
Trong Văn học, hình tượng cây hòe xum xuê tươi tốt thường dùng biểu trưng cho cảnh con cháu trong gia đình phát đạt, đông đúc.
Trong Truyện Kiều câu 3237-3238 có viết:
Thừa gia chẳng hết nàng Vân,
Một cây cù mộc một sân quế hòe.
Nguyễn Trãi cũng có bài thơ “Hòe”
Mống lành nẩy nẩy bởi hoè trồng,
Một phát xuân qua một phát trông.
Có thuở ngày hè trương tán lục,
Đùn đùn bóng rợp cửa tam công.
Trong bài thơ “Cảnh ngày hè” của Nguyễn Trãi cũng có câu:
“Rồi hóng mát thủa ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán dợp dương.”
Trong thành ngữ Việt Nam, “hoa hoè hoa sói” để chỉ người, vật “có vẻ cầu kì, loè loẹt trong cách trang sức, tô điểm”.
Hoa hoè và hoa sói là 2 loại hoa màu trắng, bông nhỏ trông rất đơn giản, nhẹ nhàng, giản dị. Vậy tại sao lại có câu Tục ngữ “Hoa hoè hoa sói” chỉ sự cầu kỳ, điệu đà, phức tạp…?
Hoa sói. @Internet
Các cô gái ngày xưa thường gắn bó quanh năm với mùi hương hoa sói, nên đôi khi cũng ưa tạo thêm một chút điệu đà. Trong khi đó, các cụ thường quan niệm, những thiếu nữ có nhan sắc, lại thêm dáng vẻ điệu đà thì thường hay bị tạo hoá hờn ghen. Vì thế, hễ cứ nhìn thấy cô gái nào giắt hoa vào mái tóc là các cụ ví ngay, chỉ suốt ngày “hoa hoè hoa sói”. Chứ vẻ đẹp của hoa sói đơn giản, đâu có gì cầu kỳ, màu mè, loè loẹt.
Có thể hiểu “hoa hoè hoa sói” là một câu thương trách của các cụ, nhằm giảm bớt cái “mệnh bạc” của những người phụ nữ nhan sắc, tài hoa. Bởi các cụ cho rằng người phụ nữ yêu hoa cũng thường là mẫu người đa sầu đa cảm. Càng về sau, câu ví “hoa hoè, hoa sói” càng được người ta hiểu khác đi, nhằm chỉ cho sự cầu kỳ, phức tạp, bày vẽ thêm của con người.
Thông tin chi tiết hoặc nhận báo giá, quý khách vui lòng liên hệ:
Hotline/Zalo: 08888 3 15 17
Email: thientue.net.vn@gmail.com
Dược phẩm Thiên Tuế - Hợp tác chân thành -
